Macular Diseases
What is the macula?
The eye is shaped like a ball. The pupil, near the front of the eye, is the opening that allows light to enter the eye. Just behind the pupil is the lens, which focuses light onto the retina at the back of the eye. The retina is the sensitive tissue that converts light into images and sends them to the brain. The macula is a small area in the center of the retina.
The macula is very important and is responsible for what we see when we look straight ahead, allowing us to see details in objects and in reading and writing, as well as the ability to distinguish colors.
What is age-related macular degeneration (AMD)?
Age-related macular degeneration is a common condition, the likelihood of which increases with age, although in some people it can begin in their 40s or 50s. It affects the function of the macula, specifically the center of a person's vision.
Age-related macular degeneration can cause a variety of disorders in the appearance and function of the macula, disorders that can range from a few yellow-white spots called drusen, which do not affect vision, to severe scarring that causes significant loss of central vision. The severity and extent of the damage varies from person to person, and in some people it may remain mild.
Slowly, the macula may begin to atrophy and the ability to read may begin to decrease (Dry form of Age-related Macular Degeneration).
In some people, the loss of central vision can be much faster and this is due to the formation of abnormal blood vessels under the retina (macular area) which may begin to leak or even bleed (wet form of age-related macular degeneration).
In others, the melanocyte epithelium, the layer of cells that lies beneath the retina, may begin to lift (melanocyte detachment). In this condition, vision may remain very good for a while but may eventually deteriorate.
Age-related macular degeneration tends to affect only central vision, leaving peripheral vision unaffected. This results in the patient being unable to read well or recognize faces, but the ability to move around in space is not lost.
Why do people get macular degeneration?
The exact cause is not known, but it has been shown to be due to a combination of genetic and environmental factors.
One theory is that there is cumulative damage to retinal cells from the formation of free radicals in individuals predisposed to developing Age-related Macular Degeneration. Recently, it has been found that there is a strong association of genetic changes in genes encoding factors H and B. This discovery may help us better understand the mechanisms that lead to age-related macular degeneration. The most common association is age. As a person gets older, the likelihood of developing macular degeneration increases.
The liquid form is slightly more common in people who smoke, have high blood pressure, or are obese. Diet is very important.
Types of Age-related Macular Degeneration
Generally speaking, there are two types of age-related macular degeneration, commonly referred to as the “ wet ” and “ dry ” forms.
The “ dry ” form of AMD is the most common cause of this condition. It develops very slowly, causing a gradual loss of central vision. Many people with AMD report that their central vision fades like the colors in a photograph. There is currently no drug treatment for this type, but stem cell transplants and special drugs are being investigated, but they are still in the experimental stage. However, aids such as magnifying lenses or low vision aids can be useful for reading and other situations where detailed work is needed.
The “ wet ” form of AMD results in the accumulation of fluid under the retina. This can be accompanied by bleeding and subsequent scarring, leading to a sudden decrease in vision. It can develop quickly and sometimes responds to specialized treatments - lasers or injections - in the early stages. This occurs in about 10% of people with AMD.
AMD is painless, and almost never leads to total blindness. It is the most common cause of vision loss in people over 60, but it very rarely leads to total vision loss because only the central part of the retina is affected. This means that almost everyone with AMD will have enough peripheral vision to get around and be independent.
What are the symptoms?
In the early stages, central vision may be blurred or distorted, with objects appearing unusually large and shaped, and straight lines appearing wavy or blurry. This can happen very quickly or over a few months. You may become very sensitive to light, or you may see flashes, shapes, and colors that are not there. This can be a discomfort. AMD is not painful.
Because AMD affects the center of the retina, people with advanced disease may often notice a black spot in the center of their vision. This makes reading, writing, and recognizing faces very difficult and bothersome.
What should I do if I think I have OCD?
If you think you have AMD but there are no sudden symptoms, you should be examined by your eye doctor. Also, if you have a sudden change in your symptoms, you should be examined immediately.
What does an examination include?
First, your visual acuity must be taken in both eyes.
You will then be given drops in both eyes, which will dilate your pupils so that your eye doctor can “see into your eye”. The drops take effect in about 20 minutes, although they last for a few hours. Your vision will be blurry for a few hours and your eyes will be sensitive to light, but this is not something you should worry about. Many patients with OCD are unable to drive and it is best not to drive when you come in for an examination.
A. What is fluoroscopy?
In some cases, your eye doctor may decide that fluorescein angiography is necessary. This test involves taking a series of pictures of your retina with a special camera and a blue light filter. These pictures give an accurate picture of the changes occurring in the macula and the extent of the problem, and help your eye doctor decide what treatment is best for you.
For angiography, you will be given a special liquid, fluorescein, into a vein in your arm, which then passes into the vessels of your eye, mainly in the back of it. This procedure is not painful. There are few side effects, although some people report feeling dizzy and blurry for a short time after the test. You will also notice that the injection of the liquid has left your skin with a faint yellow tint from the fluorescein dye, but this passes quickly and is excreted in your urine within 24 hours.
B. What is Optical Coherence Tomography (OCT)?
It is a painless examination , using a state-of-the-art machine, which analyzes the thickness of the retina and the macular area with an accuracy and resolution of 5 micromillimeters (5 μm) and with which we obtain a lot of information about both the extent and depth of the damage in the area of interest.
With this examination, we also monitor the improvement of the damage or the regression of the fluid in the macular area after treatment with intravitreal injection or photodynamic therapy.
C. Additional diagnostic tests with other types of special imaging such as indocyanine angiography can help discover other abnormal vessels that could be treated with lasers or injections.
Can I get help to see better?
Don't despair - you can be helped to see many things by making the most of your remaining vision. This means learning to use your peripheral vision. Low vision aids can be helpful. Ask your eye doctor, Mr. Hatzinikolas, for more information.
What treatments are available today?
Atrophic changes or macular degeneration in general cannot be reversed or corrected. Scarring that may have formed cannot be removed.
Dietary supplements and changes to your diet may help slow the progression of this condition.
Today, treatment is based on trying to prevent further damage and reduce the degree of vision loss by reducing the growth of abnormal vessels, bleeding, and fluid leakage from these vessels, which is the main cause of the large reduction in central vision in macular degeneration.
Until recently, the only treatment was lasers, of which photodynamic therapy was the most effective. This could help stop further vision loss or at least reduce the extent of vision loss in some patients with age-related macular degeneration. The likelihood of success of this treatment depends on the overall damage to the macula as seen on fluorescein angiography. Fluorescein angiography (which takes special pictures) clearly shows the blood circulation in the macula. Unfortunately, not all forms and types of wet macular degeneration can be treated with photodynamic therapy.
Of those estimated to be able to be helped, about 65% experienced less vision loss than if they had not had photodynamic therapy.
Photodynamic therapy involves an injection into a vein in the arm of a light-sensitive substance called visudyne, which is taken up by the abnormal vessels. Once taken up by these vessels, the substance is activated with a low-intensity laser, thereby stopping the growth of these abnormal vessels and thus further damage to the macula. However, these vessels may recur and repeat treatment may be necessary every 3 months for 1-2 years.
Photodynamic therapy is useful in about 10% of people with the “wet” form of AMD, and only when these people have noticed their symptoms early. If the treatment is successful, then it can prevent the deterioration or at least delay the worsening of the problem.
Adding a cortisone injection or Lucentis or Eylea into or around the eye (cortisone) can help with the effectiveness of photodynamic therapy.
Another approach to treating the “wet” form of age-related macular degeneration is to stop the main growth factor that causes these vessels to form or to further develop - worsen. This factor is called vascular endothelial growth factor, or VEGF. These new products that inhibit this factor are called antiangiogenic agents and are Lucentis , Eylea and Avastin .
Lucentis and Eylea are the only drugs approved for intraocular use. Avastin is off-label, meaning it is not approved.
Can age-related macular degeneration be prevented?
Unfortunately we cannot change our genetic code or stop aging, but there are some things that can be done to help.
There is evidence that a diet rich in antioxidants (omega-3) and free radical scavengers such as vitamins A, C, E and zinc, as well as foods containing lutein and zeaxanthin, may help.
These substances are found in green vegetables such as spinach. Yellow-colored foods such as sweet corn and yellow peppers. Dietary supplements can also be given.
A large study was conducted, the Age-Related Degeneration Study (AREDS study), which showed that there is a benefit in trying to reduce the risk of developing advanced age-related macular degeneration in high-risk patients with such supplements.
These high-risk patients are those who, for example, have lost their central vision in one eye from age-related macular degeneration, or have other criteria that have been determined by this large and multi-year study.
In this study, the following were used:
vitamin C 500 mg,
vitamin E 400 iu,
beta carotene 15 mg, and zinc 80 mg.
Caution beta carotene is NOT recommended for smokers.
Zinc can cause urinary symptoms. Whether such doses are very useful or not is not certain, but lutein and zeaxanthin were not included in the study.
A second study (AREDS II) is already underway.
This will also look at the potential benefit of omega-3 fatty acids.
Many dietary supplements are available such as:
Icaps, Vitalux plus, NUTROF-TOTAL.
Quitting smoking and regulating your blood pressure are the two essential things you need to do.
What research is being done today? NEW METHODS - HOPES
There is a lot of research underway into the causes of AMD and how it can be treated with new drugs more effectively or even cured. These include oral medications, intravenous medications, or even eye drops (in the form of eye drops). Stem cell transplants have also already begun in the macular area of blind volunteers with this condition, with good and encouraging results.
However, today, many of these drugs are not yet available.
Ophthalmologist Mr. Konstantinos Hatzinikolas has participated in international research in England concerning new methods of treating Age-Related Macular Degeneration.
One of the new methods is intravitreal injections with drugs such as Lucentis and Eylea .
Lucentis and Eylea are the only approved drugs for intraocular use or Avastin (which is off-label - i.e. not approved) with which there is spectacular stabilization of the condition and in some cases improvement of vision. I have been doing these injections since 2006 and in Rhodes.
Attention: must be performed by a specialized ophthalmologist!
Much attention has been paid to the role of diet in AMD. Certain types of vitamins and supplements may help slow the condition.
These do not restore vision, but they may play a preventive role.
What has been fully proven is the association of smoking with AMD.
So if you smoke, STOP IT .
ATTENTION:
If one of your eyes is already affected by the "wet" form of Age-related Macular Degeneration, AND the other eye has a high probability of being affected within 5 years, so you should know that if you notice any change - deterioration of central vision in your "good" eye, then you should urgently contact your ophthalmologist for a timely examination and further treatment.
A recent study showed that people with wet age-related macular degeneration should be examined every 6 weeks.
If you have any questions or concerns regarding the above, please ask your ophthalmologist, Mr. K. Hatzinikolas.
Τι είναι η ωχρά κηλίδα;
Το μάτι έχει σχήμα σαν μπάλα. Η κόρη, κοντά στο πρόσθιο μέρος του ματιού, είναι το άνοιγμα, το οποίο επιτρέπει στο φως να μπαίνει μέσα στο μάτι. Αμέσως πίσω από την κόρη είναι ο φακός, ο οποίος εστιάζει το φως επάνω στον αμφιβληστροειδή στο πίσω μέρος του ματιού. Ο αμφιβληστροειδής είναι ο ευαίσθητος ιστός, ο οποίος μετατρέπει το φως σε εικόνες, και τις στέλνει στον εγκέφαλο. Η ωχρά είναι μια μικρή περιοχή στο κέντρο του αμφιβληστροειδούς.
Η ωχρά είναι πολύ σημαντική και είναι υπεύθυνη για όσα βλέπουμε όταν κοιτάμε σε ευθεία μπροστά μας, επιτρέποντας μας να βλέπουμε τις λεπτομέρειες στα αντικείμενα και στο διάβασμα - γράψιμο, όσο και την ικανότητα να ξεχωρίζουμε τα χρώματα.
Τι είναι η ηλικιακή εκφύλιση της Ωχράς (ΗΕΩ);
Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας είναι μια συχνή πάθηση, της οποίας η πιθανότητα εμφάνισης της αυξάνεται με την πάροδο της ηλικίας, αν και σε μερικά άτομα μπορεί να αρχίσει στα 40 ή στα 50 τους χρόνια. Προσβάλλει τη λειτουργία της ωχράς κηλίδας και συγκεκριμένα το κέντρο της όρασης του ατόμου.
Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας μπορεί να προκαλέσει διάφορες διαταραχές στην εμφάνιση και λειτουργία της ωχράς, διαταραχές που μπορεί να είναι απλά μερικά κιτρινο-άσπρα σημάδια που λέγονται drusen, και τα οποία δεν επηρεάζουν την όραση, μέχρι τη σοβαρού βαθμού ουλοποίηση που προκαλεί σημαντική μείωση της κεντρικής όρασης. Η σοβαρότητα και έκταση της βλάβης διαφέρει απο άτομο σε άτομο και σε μερικούς ανθρώπους μπορεί και να παραμένει ήπια.
Σιγά σιγά μπορεί η ωχρά να αρχίσει να ατροφεί και η ικανότητα για διάβασμα να αρχίσει να μειώνεται. (Ξηρή μορφή Ηλικιακής εκφύλισης ωχράς κηλίδας).
Σε μερικούς ανθρώπους η απώλεια της κεντρικής τους όρασης μπορεί να είναι πολύ ταχύτερη και αυτό οφείλεται στην δημι- ουργία μη-φυσιολογικών αγγείων κάτω απο τον αμφιβληστροειδή (περιοχή ωχράς κηλίδας) τα οποία μπορεί να αρχίσουν να παρουσιάζουν διαρροή ή και να αιμορραγούν. (Υγρή μορφή ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας).
Σε άλλους μπορεί το μελάγχρουν επιθήλιο, το στρώμα των κυττάρων που βρίσκεται κάτω από τον αμφιβληστροειδή, να αρχίσει να ανασηκώνεται. (Αποκόλληση μελαγχρόου επιθηλίου). Σε αυτή την κατάσταση η όραση μπορεί να παραμένει πολύ καλή για μερικό καιρό αλλά μπορεί τελικά να επιδεινωθεί.
Η Ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας τείνει να επηρεάζει μόνο την κεντρική όραση, αφήνοντας ανεπηρέαστη την περι- φερική όραση. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο ασθενής να μη μπορεί να διαβάζει καλά ή να αναγνωρίζει πρόσωπα, αλλά η ικανότητα του να κινείται στο χώρο δεν χάνεται.
Γιατί οι άνθρωποι παθαίνουν εκφύλιση της ωχράς κηλίδας;
Η ακριβής αιτία δεν είναι γνωστή. Εχει αποδειχθεί όμως οτι οφείλεται σε ένα συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.
Μια θεωρία είναι ότι υπάρχει συσσωρευμένη ζημιά των κυττάρων του αμφιβληστροειδούς από τον σχηματισμό ελευθέρων ριζών σε άτομα που έχουν προδιάθεση να αναπτύξουν Ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας. Πρόσφατα έχει βρεθεί να υπάρχει μεγάλη συσχέτιση γενετικών αλλαγών σε γονίδια που κωδικοποιούν τους παράγοντες Η και Β. Αυτή η ανακάλυψη μπορεί να μας βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών που οδηγούν στην ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Η πιο συχνή συσχέτιση είναι η ηλικία. Οσο μεγαλώνει το άτομο, τόσο αυξάνεται και η πιθανότητα για ανάπτυξη-εμφάνιση της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.
Η υγρή μορφή είναι λίγο πιο συχνή σε άτομα που καπνίζουν, έχουν αρτηριακή υπέρταση ή είναι παχύσαρκοι. Η δίαιτα είναι πολύ σημαντική.
Τύποι Ηλικιακής εκφύλισης ωχράς κηλίδας
Γενικά μιλώντας, υπάρχουν δυο τύποι ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, συνήθως αναφερόμενες σαν “υγρή’’ και “ξηρή’’ μορφή.
Η “ξηρή” μορφή ΗΕΩ είναι η πιο συχνή αιτία αυτής της κατάστασης - πάθησης. Αναπτύσσεται πολύ αργά προκαλώντας σταδιακή μείωση της κεντρικής όρασης. Πολλοί άνθρωποι με ΗΕΩ, αναφέρουν ότι η κεντρική όραση ξεθωριάζει όπως τα χρώματα σε μια φωτογραφία. Προς το παρόν δεν υπάρχει φαρμακευτική θεραπεία για αυτόν τον τύπο, γίνονται έρευνες με μεταμοσχεύσεις βλαστοκυττάρων αλλά και ειδικά φάρμακα τα οποία όμως είναι ακόμα σε πειραματικό στάδιο. Ωστόσο, βοηθήματα, όπως μεγενθυντικοί φακοί ή βοηθήματα χαμηλής όρασης μπορεί να είναι χρήσιμα στο διάβασμα και σε άλλες περιπτώσεις που χρειάζεται λεπτομερής εργασία.
Η “υγρή’’ μορφή ΗΕΩ έχει σαν αποτέλεσμα τη συσσώρευση υγρού κάτω από τον αμφιβληστροειδή. Αυτό μπορεί να συνυπάρχει με αιμορραγία και επακόλουθη ουλοποίηση που οδηγεί σε ξαφνική μείωση της όρασης. Μπορεί να αναπτυχθεί γρήγορα και μερικές φορές στα πρώιμα στάδια ανταποκρίνεται σε εξειδικευμένες θεραπείες - λέιζερ ή ενέσεις. Αυτό συμβαίνει σε περίπου 10% των ανθρώπων με ΗΕΩ.
Η ΗΕΩ δεν προκαλεί πόνο, και σχεδόν ποτέ δεν οδηγεί σε ολική τύφλωση. Είναι η πιο συχνή αιτία μειωμένης όρασης σε άτομα άνω των 60 ετών, αλλά πολύ σπάνια οδηγεί σε ολική απώλεια όρασης επειδή μόνο το κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδούς προσβάλλεται. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν όλοι με ΗΕΩ θα έχουν αρκετή περιφερική όραση για να κυκλοφορούν και να έχουν την ανεξαρτησία τους.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Στα πρώιμα στάδια η κεντρική όραση μπορεί να είναι θολή ή παραμορφωμένη, με τα αντικείμενα να έχουν ασυνήθιστο μέγεθος και σχήμα και οι ευθείες γραμμές να είναι κυματοειδείς ή ασαφείς. Αυτό μπορεί να συμβεί πολύ γρήγορα ή μέσα σε μερικούς μήνες. Μπορεί να γίνετε πολύ ευαίσθητοι στο φως ή μπορεί να βλέπετε λάμψεις, σχήματα και χρώματα που δεν υπάρχουν. Αυτό μπορεί να προκαλέσει μια ενόχληση. Η ΗΕΩ δεν προκαλεί πόνο.
Επειδή η ΗΕΩ προσβάλλει το κέντρο του αμφιβληστροειδούς, τα άτομα με προχωρημένη νόσο μπορεί συχνά να παρατηρήσουν μια μαύρη κηλίδα στο κέντρο της όρασης τους. Αυτό κάνει το διάβασμα, το γράψιμο και το να αναγνωρίζουμε πρόσωπα, πολύ δύσκολο και ενοχλητικό.
Τι πρέπει να κάνω εάν νομίζω ότι έχω ΗΕΩ ;
Εάν νομίζετε ότι έχετε ΗΕΩ αλλά δεν υπάρχουν ξαφνικά συμπτώματα, πρέπει να εξεταστείτε από τον οφθαλμίατρο σας. Επίσης, εάν έχετε ξαφνική αλλαγή των συμπτωμάτων σας πρέπει να εξεταστείτε άμεσα.
Τι περιλαμβάνει μια εξέταση;
Πρώτα, πρέπει να ληφθεί η οπτική σας οξύτητα και στα δυο μάτια.
Μετά θα σας ρίξουν σταγόνες και στα δυο σας μάτια, οι οποίες θα μεγαλώσουν την κόρη του ματιού σας έτσι ώστε ο οφθαλμίατρος σας να μπορέσει να “δει μέσα στο μάτι σας”. Οι σταγόνες δρουν σε περίπου 20 λεπτά, αν και η δράση τους διαρκεί για μερικές ώρες. Η όραση σας θα είναι θολή για λίγες ώρες και τα μάτια σας θα είναι ευαίσθητα στο φως, αλλά αυτό δεν είναι κάτι που πρέπει να σας ανησυχεί. Πολλοί ασθενείς με HΕΩ δεν είναι σε θέση να οδηγούν και είναι προτιμότερο να μην οδηγήσετε όταν έρχεστε για εξέταση.
Α. Τι είναι η φλουοροαγγειογραφία;
Σε μερικές περιπτώσεις ο οφθαλμίατρος σας μπορεί να αποφασίσει ότι η φλουοροαγγειογραφία είναι απαραίτητη. Αυτή η εξέταση περιλαμβάνει λήψη μιας σειράς φωτογραφιών του αμφιβληστροειδούς σας με ειδική κάμερα και φίλτρο από μπλε φως. Αυτές οι φωτογραφίες δίνουν μια ακριβή εικόνα των αλλαγών που συμβαίνουν στην ωχρά κηλίδα και της έκτασης του προβλήματος και βοηθούν τον οφθαλμίατρο σας να αποφασίσει ποια είναι η καλύτερη θεραπεία για εσάς.
Για την αγγειογραφία θα σας δοθεί μέσα στη φλέβα του χεριού σας ένα ειδικό υγρό, η φλουοροσκεϊνη, το οποίο στη συνέχεια περνάει μέσα στα αγγεία του ματιού σας και κυρίως στο πίσω μέρος του. Αυτή η διαδικασία δεν είναι επώδυνη. Υπάρχουν μερικές ανεπιθύμητες ενέργειες, αν και μερικοί αναφέρουν ότι έχουν ζαλάδες και θάμπωμα για λίγη ώρα μετά την εξέταση. Επίσης θα αντιληφθείτε ότι η ένεση του υγρού άφησε στο δέρμα σας μια αμυδρή κίτρινη χροιά από την χρωστική φλουοροσκεΐνη, αλλά αυτό περνάει γρήγορα και φεύγει στα ούρα σας σε 24 ώρες.
Β. Τι είναι η Οπτική Τομογραφία Συνοχής; (OCT- Optical Coherence Tomography)
Είναι εξέταση ανώδυνη, με μηχάνημα τελευταίας γενιάς, με την οποία γίνεται ανάλυση του πάχους του αμφιβληστροειδούς και της περιοχής της ωχράς κηλίδας με ακρίβεια και ανάλυση της τάξεως των 5 μικροχιλιοστών (5 μm) και με την οποία παίρνουμε πολλές πληροφορίες τόσο για την έκταση όσο και για το βάθος της βλάβης στην περιοχή που μας ενδιαφέρει.
Με αυτή την εξέταση παρακολουθούμε και την βελτίωση της βλάβης ή την υποχώρηση του υγρού στην περιοχή της ωχράς μετά από θεραπεία με ενδοϋαλοειδική ένεση ή φωτοδυναμική θεραπεία.
Γ. Πρόσθετες διαγνωστικές εξετάσεις με άλλου είδους ειδικές φωτογραφίες όπως η αγγειογραφία με ινδοκυανίνη μπορούν να βοηθήσουν στην ανακάλυψη και άλλων μη-φυσιολογικών αγγείων τα οποία θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν με λέιζερ ή ενέσεις.
Μπορώ να βοηθηθώ για να δω καλύτερα;
Μην απογοητεύεστε - μπορείτε να βοηθηθείτε για να δείτε πολλά πράγματα αξιοποιώντας στο μέγιστο της όρασης που σας απέμεινε. Αυτό σημαίνει να μάθετε να χρησιμοποιείτε την περιφερική σας όραση. Τα βοηθήματα χαμηλής όρασης μπορεί να είναι χρήσιμα. Ρωτήστε τον οφθαλμίατρό σας κο Χατζηνικόλα για περισσότερες πληροφορίες.
Ποιες θεραπείες είναι διαθέσιμες σήμερα ;
Οι ατροφικές αλλαγές ή γενικά οι αλλοιώσεις της ωχράς κηλίδας δεν μπορούν να αντιστραφούν ούτε να διορθωθούν. Η ουλοποίηση που μπορεί να έχει σχηματιστεί δεν μπορεί να αφαιρεθεί.
Συμπληρώματα διατροφής και αλλαγές στη δίαιτα σας ίσως μπορούν να βοηθήσουν στην επιβράδυνση της εξέλιξης της πάθησης αυτής.
Σήμερα η αντιμετώπιση βασίζεται στο να προσπαθήσουμε να προλάβουμε περαιτέρω ζημιά και να μειώσουμε το βαθμό απώλειας της όρασης, μειώνοντας την ανάπτυξη των μη-φυσιολογικών αγγείων, την αιμορραγία και τη διαρροή υγρού από αυτά τα αγγεία, η οποία είναι η κύρια αιτία της μεγάλης μείωσης της κεντρικής όρασης στην εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.
Μέχρι πρόσφατα η μόνη θεραπεία ήταν τα λέιζερ (laser), εκ των οποίων η φωτοδυναμική θεραπεία ήταν η πιο αποτελεσματική. Αυτή μπορούσε να βοηθήσει στο να σταματήσει η περαιτέρω απώλεια της όρασης ή τουλάχιστον να μειώσει την έκταση της απώλειας της όρασης σε μερικούς ασθενείς με ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας. Η πιθανότητα επιτυχίας αυτής της θεραπείας εξαρτάται από την συνολική αλλοίωση της ωχράς όπως αυτή φαίνεται στην Φλουοροαγγειογραφία. Με τη φλουοροαγγειογραφία (με την οποία βγάζουμε ειδικές φωτογραφίες ) φαίνεται καθαρά η κυκλοφορία του αίματος στην ωχρά κηλίδα. Δυστυχώς όχι όλες οι μορφές και τύποι υγρής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας μπορούν να αντιμετωπιστούν με τη φωτοδυναμική θεραπεία.
Σε αυτούς στους οποίους υπολογίζεται ότι θα μπορούσαν να βοηθηθούν, περίπου το 65 % παρουσίασαν λιγότερη απώλεια όρασης από το αν δεν έκαναν την φωτοδυναμική θεραπεία.
Η φωτοδυναμική θεραπεία περιλαμβάνει μια ένεση στη φλέβα του χεριού, μιας ουσίας που είναι φωτοευαίσθητη και ονομάζεται visudyne, και η οποία προσλαμβάνεται από τα μη-φυσιολογικά αγγεία. Η ουσία αυτή αφού προσληφθεί από αυτά τα αγγεία, ενεργοποιείται με ένα χαμηλής έντασης λέιζερ, και έτσι σταματά την ανάπτυξη των μη-φυσιολογικών αυτών αγγείων και άρα και την περαιτέρω ζημιά στην ωχρά κηλίδα. Όμως τα αγγεία αυτά μπορεί να επανεμφανιστούν και η επανάληψη της θεραπείας μπορεί να είναι απαραίτητη κάθε 3 μήνες για 1-2 χρόνια.
Η φωτοδυναμική θεραπεία είναι χρήσιμη σε περίπου 10% των ανθρώπων με “υγρή” μορφή ΗΕΩ και μόνο όταν τα άτομα αυτά έχουν αντιληφθεί τα συμπτώματα τους νωρίς. Εάν η θεραπεία επιτύχει, τότε μπορεί να προλάβει την επιδείνωση ή τουλάχιστον να καθυστερήσει την επιδείνωση του προβλήματος.
Η προσθήκη με ένεση κορτιζόνης ή Lucentis ή Eylea μέσα στο μάτι ή γύρω από το μάτι (κορτιζόνη) μπορεί να βοηθήσει στην αποτελεσματικότητα της φωτοδυναμικής θεραπείας.
Μια άλλη προσέγγιση στη θεραπεία της “υγρής” μορφής της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας είναι το σταμάτημα του κύριου παράγοντα ανάπτυξης ο οποίος είναι η αιτία της δημιουργίας των αγγείων αυτών ή της περαιτέρω ανάπτυξης - επιδείνωσής τους. Αυτός ο παράγοντας λέγεται αγγειακός παράγοντας ανάπτυξης ενδοθηλίου ή VEGF. Tα νέα αυτά προϊόντα τα οποία αναστέλλουν αυτόν τον παράγοντα λέγονται αντιαγγειογενετικοί παράγοντες και είναι το Lucentis, το Eylea και το Avastin.
Το Lucentis και το Eylea είναι τα μόνα εγκεκριμένα φάρμακα για ενδοφθάλμια χρήση. Το Avastin είναι off-label δηλαδή όχι εγκεκριμένο.
Μπορεί να προληφθεί η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας;
Δυστυχώς δεν μπορούμε να αλλάξουμε το γενετικό μας κώδικα ή να σταματήσουμε να γερνάμε, αλλά υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορούν να γίνουν και να βοηθήσουν.
Υπάρχουν ένδείξεις ότι η δίαιτα πλούσια σε αντιοξειδωτικούς παράγοντες (ωμέγα-3) και ουσίες που απομακρύνουν τις ελεύθερες ρίζες όπως η βιταμίνη Α, C, E και ο ψευδάργυρος καθώς επίσης και τροφές που περιέχουν λουτεϊνη και ζεαξανθίνη μπορεί να βοηθήσουν.
Αυτές οι ουσίες υπάρχουν στα πράσινα λαχανικά όπως το σπανάκι. Τα κίτρινου χρώματος τρόφιμα όπως το γλυκό καλαμπόκι και οι κίτρινες πιπεριές. Συμπληρώματα διατροφής μπορούν επίσης να δοθούν.
Έγινε μια μεγάλη μελέτη, η μελέτη της ηλικιακής εκφύλισης (AREDS study), η οποίa έδειξε ότι υπάρχει όφελος στο να γίνει προσπάθεια με τέτοια συμπληρώματα να μειώσουμε τον κίνδυνο ανάπτυξης προχωρημένης ηλικιακής εκφύλισης ωχράς κηλίδας σε ασθενείς υψηλού κινδύνου.
Αυτοί οι ασθενείς υψηλού κινδύνου είναι όσοι για παράδειγμα έχουν χάσει την κεντρική τους όραση στο ένα μάτι από ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας, ή έχουν άλλα κριτήρια που έχουν καθοριστεί από αυτή την μεγάλη και πολυετή μελέτη.
Σε αυτή τη μελέτη είχαν χρησιμοποιηθεί:
βιταμίνη C 500 mg,
βιταμίνη E 400 iu,
βήτα καροτίνη 15 mg, και ψευδάργυρος 80 mg.
Προσοχή η βήτα καροτίνη ΔΕΝ συνιστάται στους καπνιστές.
Ο ψευδάργυρος μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα από το ουροποιητικό. Για το αν τέτοιες δόσεις είναι πολύ χρήσιμες ή όχι δεν είναι σίγουρο, αλλά και η λουτεϊνη και ζεαξανθίνη δεν είχαν συμπεριληφθεί στη μελέτη.
Μια δεύτερη μελέτη (AREDS II) είναι ήδη σε εξέλιξη.
Αυτή θα κοιτάξει επίσης και στο πιθανό όφελος των ωμέγα 3 λιπαρών οξέων.
Πολλά συμπληρώματα διατροφής είναι διαθέσιμα όπως:
Icaps, Vitalux plus, NUTROF-TOTAL.
Το σταμάτημα του καπνίσματος και η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης είναι τα δύο απαραίτητα πράγματα που πρέπει να κάνετε.
Τι έρευνα γίνεται σήμερα; ΝΕΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΕΛΠΙΔΕΣ
Υπάρχουν πολλές έρευνες σε εξέλιξη σχετικά με τις αιτίες της ΗΕΩ και με το πως μπορεί να αντιμετωπιστεί με νέα φάρμακα πιο αποτελεσματικά ή ακόμα και να να θεραπευτεί. Οι έρευνες αυτές περιλαμβάνουν φάρμακα με λήψη από το στόμα, ή ενδοφλέβια φάρμακα, ή ακόμα και σταγόνες (σε μορφή κολλυρίου). Επίσης έχουν αρχίσει ήδη μεταμοσχεύσεις βλαστοκυττάρων στην περιοχή της ωχράς σε εθελοντές τυφλούς απο την πάθηση αυτή ασθενείς, με καλά και ενθαρρυντικά αποτελέσματα.
Ωστόσο, σήμερα, πολλά από αυτά τα φάρμακα δεν είναι διαθέσιμα ακόμα.
Ο οφθαλμίατρος κος Κων/νος Χατζηνικόλας έχει συμμετάσχει σε διεθνείς έρευνες στην Αγγλία που αφορούσαν τις νέες μεθόδους αντιμετώπισης της Ηλικιακής Εκφύλισης της Ωχράς κηλίδας.
Μία από τις νέες μεθόδους είναι οι ενδοϋαλοειδικές ενέσεις με φάρμακα όπως το Lucentis και το Eylea.
Το Lucentis και το Eylea είναι τα μόνα εγκεκριμένα φάρμακα για ενδοφθάλμια χρήση ή το Avastin (το οποίο όμως είναι off-label- δηλαδή όχι εγκεκριμένο) με τις οποίες υπάρχει θεαματική σταθεροποίηση της κατάστασης και σε μερικές περιπτώσεις βελτίωση της όρασης. Tις ενέσεις αυτές κάνω απο το 2006 και στην Ρόδο.
Προσοχή: πρέπει να γίνονται από εξειδικευμένο οφθαλμίατρο!
Έχει δοθεί μεγάλη σημασία και προσοχή στο ρόλο της διατροφής στην ΗΕΩ. Ορισμένοι τύποι βιταμινών και συμπληρωμάτων μπορεί να βοηθήσουν στο να επιβραδυνθεί η κατάσταση.
Αυτές δεν αποκαθιστούν την όραση, αλλά μπορεί να παίζουν ένα ρόλο πρόληψης.
Αυτό που έχει αποδειχθεί πλήρως είναι η συσχέτιση του καπνίσματος με την ΗΕΩ.
Γι’ αυτό εάν καπνίζετε, ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ ΤΟ.
ΠΡΟΣΟΧΗ:
Αν το ένα μάτι σας έχει ήδη προσβληθεί από την “υγρή” μορφή της Ηλικιακής εκφύλισης Ωχράς κηλίδας, ΚΑΙ το άλλο μάτι έχει μεγάλη πιθανότητα να προσβληθεί μέσα σε μια 5ετία οπότε πρέπει να γνωρίζετε ότι αν παρατηρήσετε οποιαδήποτε μεταβολή - αλλοίωση της κεντρικής όρασης στο “καλό” σας μάτι, τότε επειγόντως πρέπει να επικοινωνήσετε με τον οφθαλμίατρο σας για να γίνει έγκαιρα εξέταση και περαιτέρω αντιμετώπιση.
Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε οτι άτομα που έχουν υγρής μορφής Ηλικιακή Εκφύλιση Ωχράς Κηλίδας πρέπει να εξετάζονται κάθε 6 εβδομάδες.
Εάν έχετε κάποιες ερωτήσεις και απορίες σχετικά με τα παραπάνω, παρακαλώ ρωτήστε τον οφθαλμίατρο σας, κο Κ. Χατζηνικόλα.
